Audiomaquette Tweede Kamer

Eerste Audiomaquette voor blinden en slechtzienden

In de Statenpassage van de Tweede Kamer treft u vlakbij de bezoekersingang de Audiomaquette aan. Deze maquette is ontwikkeld door de Stichting Geluid in Zicht, waar NOV’82 Architecten deel van uitmaakt. De maquette is speciaal ontwikkeld voor blinden en slechtzienden en gemaakt om aan te raken. Deze tactiele ervaring wordt aangevuld met auditieve informatie: door een hoofdtelefoon krijgt de bezoeker informatie te horen over de plek waar zijn hand zich bevindt. In samenwerking met initiator Hannes Wallrafen en audiotechnici Robert Bosch en Leo van der Veen heeft NOV’82 Architecten de audiomaquette ontwikkeld.

Voorafgaand aan de bouw van het model is een uitgebreid onderzoekstraject doorlopen. Middels testmaquettes en een pilotmaquette heeft NOV’82 Architecten samen met testpersonen onderzoek gedaan naar het functioneren van de maquette. Hierbij is gekeken naar o.a.de combinatie van tactiele en auditieve informatie, materiaalervaring, schaal, afmetingen, kleurcontrasten en detailniveau.

Het model is in een schaal van 1:50 gerealiseerd. De Audiomaquette heeft een oppervlakte van 1.12m bij 1.39m. Hierdoor kan de bezoeker, zonder zich te verplaatsen een groot deel van de maquette verkennen. Dankzij de hoogte van 69cm, is deze maquette ook toegankelijk voor kinderen en mensen in een rolstoel.

Materiaalervaring
De bezoeker verkent met zijn handen de Tweede Kamer. Hij voelt de koude steen van de vloer in de Statenpassage, de warmte van het tapijt in de Plenaire Zaal, het koude staal van de roltrap en het hout van het meubilair. Juist door deze verschillen in warmte-ervaring kan men zich gemakkelijker een beeld van het gebouw vormen.

De geluidslagen
Zodra u de maquette nadert hoort u uit een luidspreker een stem die u de weg naar de Audiomaquette wijst. Drie bezoekers kunnen tegelijkertijd de Audiomaquette met de handen verkennen en door een koptelefoon naar een geluid luisteren. U luistert naar drie geluidslagen. Laag 1, dat is de gidsstem, die u de weg wijst, in combinatie met het omgevingsgeluid. Laag 2, dat is Pi de Bruijn, de architect van het gebouw, hij vertelt u hoe zijn ontwerp van dit gebouw tot stand kwam. Laag 3 is exclusief voor jongeren bedoelt, Vincent Bijlo neemt hen mee op zijn reis door het gebouw.

Door een druk op de knop bij de koptelefoon bent u degene die de gewenste geluidslaag kiest. Dit maakt deze Audiomaquette tot een spannend interactief spel.

Wanneer hoort u de geluiden?
Tijdens het verkennen ontdekt u 45 schaalfiguren, deze poppetjes wijzen met de neus een bepaalde kant op, om de oriëntatie in de ruimte te vergemakkelijken. De gidsstem vertelt u nu bijvoorbeeld: “U staat voor een roltrap van het type dat ook in een metrostation of warenhuis wordt gebruikt. Tot voor kort gold deze met ruim dertig meter als de langste van Europa. Rechts is de lift. Aan u de keus of u verticaal of diagonaal omhoog wilt.

Drukt u opnieuw op de knop, dan luistert u naar het verhaal van Pi de Bruijn, de architect:

“Als architect kreeg ik ook de opdracht van het interieur van het gebouw. Eén van de moeilijkste en interessantste onderdelen was natuurlijk de inrichting van de zittingszaal. Ik heb de zaal zo intiem mogelijk willen maken. Dat betekende de afstand tussen de rijen zo kort mogelijk. Niets is vervelender dan een hele grote zaal die overwegend leeg is. En het zou ook niet te veel op een collegezaal moeten lijken. Om die reden en om het bekende beeld Kamerzetel in beeld te brengen heb ik speciaal veel aandacht geschonken aan het ontwerpen van de zetel. De vorm heb ik een bijzonderheid geïntroduceerd, dat is die gekartelde rugleuning die een klein beetje in de verte aan een bloem doet denken, aan een tulp. En ook daar proef je weer de metafoor van het Nederlandse.”

Kleurcontrasten
De blinde bezoeker verkent de maquette met zijn handen. De slechtziende daarentegen gebruikt naast zijn handen, zijn restvisus. In het kleurgebruik in de maquette is een keuze gemaakt uit diverse grijstinten met een onderling contrast dat groot genoeg is om waar te nemen voor de slechtziende bezoeker. Door de vloer van de Plenaire Zaal een andere grijstint te geven dan het meubilair, kan de slechtziende dit beter waarnemen.

Gebouwen
In samenwerking met het atelier Rijksbouwmeester is vanaf eind 2010 een onderzoek gestart naar gebouwen die zich lenen voor het maken van een tactiel en auditief schaalmodel. Er zijn diverse gebouwen geselecteerd op basis van aantrekkelijkheid voor blinden en slechtzienden, educatieve en/of architectonische waarde en de mate waarin de organisaties het belang van het project onderkennen.

Innovatie 
De maquette is vernieuwend. In tegenstelling tot gangbare maquettes vraagt het ontwerp van de Audiomaquette om aanraking. Wij hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar het gebruik van maquettes die ten behoeve van mensen met een visuele beperking ontwikkeld zijn. Hoe mooi ook, maar de bronzen buitenmaquette voldoet niet. Het materiaal is te koud, de detaillering misleidend en de schaal te klein. Ons is wel gebleken dat de binnenmaquette de vorm is om meerdere zintuigen tegelijk aan te kunnen spreken. De toevoeging van audio is hierbij essentieel. De tactiele en auditieve ervaringen samen geven de mogelijkheid om tot beeldvorming en beleving te komen.

Opdrachtgever Tweede Kamer, Geluid in Zicht

Jaar 2010-2014

Locatie Tweede Kamer, Lange Poten 4 (bezoekersingang), Den Haag

Team Laura Ubachs, Saynzo Osinga

Schaal 1:50

Type Maquette voor blinden

Status Uitgevoerd

Audioteam Robert Bosch en Leo van der Veen

Initiator Hannes Wallrafen

Project categories: Architectuur, Maquette

Presentatie Audiomaquette door kamervoorzitter Anouschka van Miltenburg
Kamervoorzitter van Miltenburg spreekt de genodigden toe tijdens de presentatie van de Audiomaquette
Bezoekers verkennen de Audiomaquette
Bovenaanzicht Audiomaquette Tweede Kamer
Laatste checks voor oplevering Audiomaquette Tweede Kamer
Close
Go top